Od Formuły 1430 do Extreme E.Jak marka CUPRA weszła do świata motorsportu?

Hiszpański producent samochodów od lat angażuje się w sporty motorowe. Wyścigi na torze czy rajdy terenowe – przez lata inżynierowie SEAT-a współtworzyli rozgrywki motorsportowe i odnosili w nich sukcesy. SEAT zdobył m.in. tytuł producentów Mistrzostw BTCC w 2006 roku oraz został mistrzem zawodów WTCC dwa lata później. Obecnie marka CUPRA, dzięki powstałej komórce CUPRA Racing (wcześniej funkcjonującej pod nazwą SEAT Sport), uczestniczy m.in. w zawodach FIA ETCR oraz Extreme E.

Początki historii SEAT-a w świecie sportów motorowych sięgają lat 70. XX wieku. Wszystkie dotychczasowe działania (w tym m.in. powstanie komórki SEAT Sport), pozwoliły producentowi z Półwyspu Iberyjskiego na wkład w rozwój motorsportu. Przede wszystkim dały podstawę DNA marki CUPRA – jej sportowego, drapieżnego charakteru.

Fórmula 1430, czyli początki hiszpańskiej marki w motorsporcie

Punktem przełomowym w historii SEAT-a był rok 1970, kiedy marka wkroczyła do świata sportów motorowych. W tym czasie producent ogłosił swój start w rajdach i nowopowstałej hiszpańskiej Fórmula Nacional, od następnego roku funkcjonującej pod nazwą Fórmula 1430.

Wyścigowe samochody pucharu Fórmula Nacional korzystały z silników czterodrzwiowego Seata 1430, bazującego na Fiacie 124. Pierwsze zawody w ramach serii odbyły się na pętli Circuito del Jarama w Madrycie, na której pojawiło się dwadzieścia siedem aut. Czterodrzwiowy sedan był produkowany przez hiszpańską firmę w latach 1969 – 1975. W 1973 roku model SEAT 1430 w wersji GTI został wprowadzony pod nazwą 1430 Especial 1600, a popularnie był znany jako „FU”.

Bogata historia rajdów hiszpańskiego producenta

Kolejnym punktem zwrotnym w historii marki był rok 1971, kiedy SEAT uruchomił dział pojazdów specjalnych w zakładzie produkcyjnym Zona Franca w Barcelonie. Powstał on w celu zwiększenia udziału producenta w rajdowych mistrzostwach Hiszpanii.

SEAT zdecydował się na oficjalny udział w zawodach dopiero w 1972 roku podczas rajdu Luis de Baviera Criterium, z Salvadorem Cañellasem i Jorge Bablerą w zespole.  Hiszpański producent wystawił do rywalizacji model SEAT-a 124-1600. W październiku 1972 roku Salvador Cañellas, kierujący modelem 124-1600 TC wygrał po raz pierwszy w Rajdowych Mistrzostwach Europy RACE. Natomiast Antonio Zanini odniósł zwycięstwo w rajdzie „2000 Swerves Rally”.

Tytuł zdobyty przez Cañellasa zapoczątkował listę trofeów w Rajdowych Mistrzostwach Hiszpanii. Zespół SEAT-a wziął udział w 104 rajdach Mistrzostw Hiszpanii, z czego 39 wygrał, a 96-krotnie stawał na podium. W rajdowych mistrzostwach regionu SEAT zwyciężył 250-krotnie, a na podium stanął ponad 750 razy. W rezultacie, SEAT w latach 1979-1983 zdobył aż 11 tytułów mistrzowskich. W roku 1977 hiszpański producent z powodzeniem wziął również udział w Rajdzie Monte Carlo. Do startu w zawodach przygotowano model SEAT 1430/124D Especial 1800 Brand Cup. Zanini zajął wówczas trzecie miejsce, zaś Cañellas czwarte.

SEAT Sport – oddział do zadań specjalnych

Po pięciu latach przerwy marka postanowiła powrócić do rywalizacji. W 1985 roku wyodrębniła osobny dział sportów motorowych pod nazwą SEAT Sport, która obecnie funkcjonuje pod nazwą Cupra Racing. Celem powstania tej sekcji było jeszcze większe zaznaczenie obecności marki w świecie motorsportu oraz dotarcie do młodszego pokolenia kierowców. Wraz z zainicjowaniem tej komórki hiszpański producent zdobył swoje najbardziej prestiżowe tytuły w mistrzostwach FIA. Kierowcy SEAT-a trzykrotnie zwyciężyli wraz z modelem SEAT Ibiza Kit-Car w Mistrzostwach Świata FIA2L (lata 1996, 1997 i 1998) oraz dwukrotnie zdobyli pierwsze miejsce podczas Mistrzostw Świata Samochodów Turystycznych FIA z modelem SEAT León (w latach 2008 i 2009).

Lata dziewięćdziesiąte to czas startów hiszpańskiego producenta w zawodach WRC. SEAT brał udział w rywalizacji wraz z modelem SEAT Córdoba. W 1991 roku Antoni Rius został zwycięzcą Rajdu Córdoba oraz Rajdu RACE, a Jose Maria Serviá wygrał Rajd Mijas i okazał się najlepszy w Rajdowych Mistrzostwach Hiszpanii.

Wyścigi torowe i narodziny CUPRA Racing

Istotnym wydarzeniem w historii hiszpańskiej marki, które miało wpływ na przyszłość producenta w świecie sportów motorowych, okazała się prezentacja samochodu koncepcyjnego działu SEAT Sport (obecnie Cupra Racing) podczas Salonu Motoryzacyjnego w Barcelonie w 2003 roku. Ostateczna wersja pojazdu, czyli samochód wyścigowy SEAT Cupra GT powstała w limitowanej wersji, a jego produkcja była mocno ograniczona. Model ten powstał z myślą o doświadczonych zawodnikach oraz zespołach, które marzyły, by zaznać rywalizacji w wyścigach torowych.

Lata 2002-2009 odznaczyły się w historii marki jako epoka Mistrzostw Samochodów Turystycznych. W 2002 roku SEAT ogłosił start zawodów producenta, podczas których wystawił nową wersję modelu SEAT León Cupra R – SEAT León Supercopa.

Od 2005 roku hiszpańska marka uczestniczyła również w Mistrzostwach Świata Samochodów Turystycznych. SEAT został także pierwszym producentem, który uruchomił silnik TDI w modelu przeznaczonym do udziału w wyścigach WTCC – był to SEAT León Mk2 TDI. Dzięki temu, zespół dominował przez cały sezon w 2008 roku, a Yvan Muller okazał się najlepszy w klasyfikacji generalnej kierowców.

Wyścigi FIA ETCR i Extreme E – bezemisyjna odsłona motorsportu

Od momentu odłączenia CUPRY od SEAT-a w 2018 roku, marka angażuje się w kolejne zmagania motorsportowe, w tym wyścigi FIA ETCR oraz zawody Extreme E. Dołączenie do nowoczesnych rozgrywek sportowych daje wyraźny impuls do zmian – CUPRA stawiając na elektromobilność, wskazuje główny kierunek swojego rozwoju. Formuła FIA ETCR (funkcjonująca wcześniej pod nazwą PURE ETCR), rozgrywki elektrycznych samochodów turystycznych, odbywają się na jednych z najbardziej znanych torów wyścigowych na świecie. Do tej pory miejsce miały dwie edycje zawodów, a wyścigi rozegrano m.in. na torach: Vallelunga, Hungaroring, Pau-Arnos, Zolder czy Sachsering. Kierowcy podczas rywalizacji do dyspozycji mają model CUPRA e-Racer, który zapewnia moc nie mniejszą niż 500 kW (680 KM) i przyspieszenie od 0 do 100 km/h w zaledwie 3,2 sekundy. Tegoroczne zawody zwyciężył reprezentant drużyny CUPRA EKS, Adrien Tambay, drugi był natomiast Mattias Ekström. Ekipa wygrała także w klasyfikacji producentów.

Marka CUPRA, zgodnie ze strategią elektryfikacji, angażuje się również w inne rodzaje rywalizacji. Jedną z najnowszych inicjatyw sportowych jest seria wyścigowa Extreme E. Drużyny biorące udział w tych zmaganiach do dyspozycji mają elektryczne, wyczynowe SUV-y. Celem zawodów jest przede wszystkim promocja elektromobilności i zwrócenie uwagi na pogłębiający się kryzys klimatyczny. Lokalizacje, w których odbywają się wyścigi nie są przypadkowe. Trasy przeprowadzane są wzdłuż miejsc szczególnie zagrożonych katastrofą klimatyczną. Do tej pory zawody rozegrano m.in. na Grenlandii, w Sardynii, Chile, Senegalu, Arabii Saudyjskiej czy Urugwaju. Drużynę hiszpańskiej marki, ABT CUPRA XE w tym sezonie reprezentują cenieni kierowcy i zwycięzcy m.in. słynnego Rajdu Dakar – Nasser Al.-Attiyah, Jutta Kleinschmidt oraz Klara Andersson.